Het Vlaamse beleid inzake jeugdhulp en wetenschappelijk onderzoek m.b.t leefklimaat binnen de residentiële jeugdhulp onderstrepen het belang van contextgericht werken en participatie van ouders en jongeren. Leefgroepbegeleiders geven aan contextgericht werken (soms) invulling vanuit de leefgroep, maar ervaren dat als niet evident. In leefklimaatonderzoek komt de beleving van jongeren i.v.m. contextgericht werken, niet aan bod. Nochtans wordt het erkend als een belangrijke indicator. De maatschappelijke context van superdiversiteit[1] zorgt voor extra uitdagingen bij contextgericht werken. (Leefgroep)begeleiders ervaren handelingsverlegenheid. Een cultuursensitieve benadering dringt zich op.
D.m.v. participatief actieonderzoek (PAO) in twee voorzieningen binnen Jongerenwelzijn gaan begeleiders als mede-onderzoekers op zoek naar concrete praktijkgerichte antwoorden op hoe contextgericht gewerkt kan worden vanuit een cultureel diverse leefgroep.
Vanuit vastgestelde spanningen of noden m.b.t. contextgericht werken vanuit de leefgroep wordt actie ondernomen m.b.t. bepaalde cases op handelings-, leefgroep- en organisatieniveau. Veranderingstrajecten worden opgezet samen met alle partijen die betrokken zijn bij de verandering. Eigenaarschap wordt gedeeld; een ankerpersoon binnen de voorziening maakt deel uit van het onderzoeksteam.
Binnen elke voorziening ontwikkelt zich gaandeweg een leerplatform (een Community of Practice (COP)) waar, vanuit een aantal principes, gereflecteerd wordt op opgezette veranderingsprocessen en waar zeker ook de ankerpersoon van de voorziening deel van uitmaakt. Er wordt binnen dat leerplatform o.m. ook input voorzien m.b.t. de specifieke focus van het actieonderzoek m.n. ouder- en jongerenparticipatie en culturele diversiteit. Bij deze input wordt het onderzoeksteam ondersteund door de focus specifieke ondersteunende partners. De thema’s die binnen het leerplatform aan bod zullen komen, hangen ook samen met de aard van de opgezette veranderingstrajecten in de voorziening en met de fase van het actieonderzoek.
Een handelingskader m.b.t. contextgericht werken vanuit een cultureel diverse leefgroep, inclusief faciliterende en belemmerende factoren op handelings-, leefgroep- en organisatieniveau wordt ontwikkeld en opgenomen in een concept van in-service training.
[1] ‘Superdiversiteit’ is een begrip dat voor het eerst geïntroduceerd is door Vertovec in 2007. Volgens Geldof (2017) gaat het over 3 transities die noodzakelijk samengaan en hun onderlinge wisselwerking: De diversiteit neemt toe, de diversiteit zelf wordt diverser en er spelen zich langzame en soms moeizame processen af van normalisering van de diversiteit. Het gaat niet langer over minderheden die de uitzondering zijn in een blanke samenleving.
Looptijd: 2018-2022
Onderzoekers: Mieke Defieuw, Sarah Verreyken